Στη βόρεια πλευρά του όρους Δίκτη, στο νομό Λασιθίου στην Κρήτη, βρίσκεται το Δικταίο Άντρο ή σπήλαιο του Ψυχρού, πάνω από το χωριό Ψυχρό σε υψόμετρο 1.020 μέτρων.
Θεωρείται διεθνώς ένα από τα σημαντικότερα σπήλαια, με μεγάλο μυθολογικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον πολλών Ελλήνων και ξένων αρχαιολόγων, που έχουν κατά καιρούς ανασκάψει το εσωτερικό του.Στα τέλη του 19ου αιώνα, κάτοικοι της περιοχής, κυρίως βοσκοί και κυνηγοί ανακάλυψαν στο σπήλαιο πολλά αρχαιολογικά ευρήματα.Ευρήματα νεολιθικά, μινωικά, υστερομινωικά, γεωμετρικά, αρχαικά, κλασσικά, ελληνιστικά και ρωμαικά αποδεικνύουν τη συνεχή του χρήση από τον άνθρωπο, κυρίως για λατρευτικούς σκοπούς. Το σπήλαιο φαίνεται ότι έχει χρησιμοποιηθεί ως τόπος κατοικίας και ταφών από το 2.800 π.Χ.
Το σπήλαιο έχει έκταση 2.200 τετρ. μέτρα και είναι επισκέψιμο. Το συνολικό μήκος της τουριστικής διαδρομής είναι 250 μέτρα. Αποτελείται από πέντε θαλάμους μεγαλύτερους και μικρότερους. Η μεγαλύτερη αίθουσα του σπηλαίου έχει είσοδο πλάτους 18 μέτρων και ύψος 14 μέτρων.
Στο εντυπωσιακό εσωτερικό του υπάρχει πλούσιος διάκοσμος από σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Εκπληκτική είναι και η λίμνη που υπάρχει στο σπήλαιο, η οποία περιβάλλεται από τεράστιους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. "Ο μανδύας του Δία" είναι ένας σταλακτίτης, ο οποίος κρέμεται σαν πολυέλαιος πάνω από τη λίμνη. Το σχήμα του, στην φαντασία των ντόπιων φορτισμένη με του μύθους αιώνων, θυμίζει μανδύα.
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία στο σπήλαιο αυτό κατέφυγε η Ρέα, για να γεννήσει τον Δία, τον μελλοντικό πατέρα των θεών, από φόβο μήπως ο Κρόνος καταβροχθίσει κι αυτόν τον γιο, που θα γεννούσε. Εδώ τον άφησε για να τον αναθρέψουν οι αρχαίοι Κουρήτες, κρυφά από τον πατέρα του. Για το λόγο αυτό το Δικταίο Άντρο αποκαλείται "Βηθλεέμ του αρχαίου κόσμου".
Σύμφωνα με αρχαίες πηγές, στο Δικταίο Άντρο ερχόταν κάθε εννιά χρόνια (κατά άλλους κάθε χρόνο) ο Μίνωας και συναντούσε τον πατέρα του τον Δία, προκειμένου να του υπαγορεύει τις σοφές εντολές του. Εδώ συνευρέθηκε ερωτικά ο Δίας με την Ευρώπη. Σε αυτό το σπήλαιο κατοικούσαν οι Άρπυιες, τα θηλυκά τέρατα, αγγελιοφόροι του Άδη. Επίσης, εδώ "αποκοιμήθηκε" για πολλά χρόνια ο σοφός, μάντης και προφήτης Επιμενίδης, γνωστός για ένα παράδοξο της Λογικής (διαβάστε εδώ για το παράδοξο του Επιμενίδη).
http://aksioperierga.blogspot.com/