Κάθε χώρα έχει και διαφορετικά έθιμα αυτές τις γιορτινές μέρες κοινό στοιχείο όμως είναι η εορταστική διάθεση. Η παράδοση και η διασκέδαση συνδυάζονται ώστε να προσφέρουν στιγμές χαράς στα παιδιά αλλά και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.
Αγγλία
Στην Αγγλία το έθιμο επιβάλει το σπίτι να είναι πλούσια διακοσμημένο για την υποδοχή του Αγίου Βασιλείου. Η αγγλική κλασική διακόσμηση περιλαμβάνει φωτεινά κόκκινα αλεξανδρινά γύρω από το τζάκι, καθώς και κλαδιά “γκι”, που κρέμονται από την οροφή του σπιτιού. Σύμφωνα με την παράδοση, όποιος στέκεται κάτω απ΄ αυτά, πρέπει να ανταλλάσσει φιλιά με αγαπημένα πρόσωπα. Για τους Άγγλους δεν νοείται εορταστικό χριστουγεννιάτικο τραπέζι χωρίς γεμιστή γαλοπούλα (με τρεις διαφορετικές γεμίσεις: κάστανα, εντόσθια και κρέας λουκάνικου), κρεατόπιτα και χριστουγεννιάτικη πουτίγκα για καλή τύχη. Ακόμη και σήμερα σε μερικές βρετανικές περιοχές υπάρχει ένα περίεργο έθιμο! Οι αγρότες γλεντούν σε κήπους με μηλιές την παραμονή των Χριστουγέννων και αφού σκοτεινιάσει, πηγαίνουν στα περιβόλια, σχηματίζουν παρέες γύρω από τα παλαιότερα δέντρα και πίνοντας μπύρα τραγουδούν τα κάλαντα. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός, ότι πυροβολούν στα κλαριά για να διώξουν τα κακά πνεύματα. Επίσης, πριν από χρόνια άφηναν τριγύρω γλυκίσματα, για να καλοπιάσουν τα πνεύματα και να εξασφαλίσουν καλή σοδειά.
Αυστρία
Η εορταστική περίοδος τελειώνει επίσημα στις 2 Φεβρουαρίου, αν και οι
Αυστριακοί θεωρούν τα Θεοφάνια στις 6 Ιανουαρίου. Τα παιδιά ντυμένα σαν
τους τρεις Μάγους γυρίζουν τα σπίτια και τραγουδούν τα κάλαντα, εύχονται
ένα ειρηνικό και ευλογημένο νέο έτος, ενώ τα χρήματα που συγκεντρώνουν
τα προσφέρουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Τα στεφάνια κατασκευάζονται κάθε χρόνο σε πολλές παραλλαγές. Ποικίλουν
από κλασσικά στρογγυλά με σκουροπράσινα κλαδιά πεύκου, κουκουνάρια και
κόκκινους φιόγκους μέχρι τα πιο μοντέρνα με πολύχρωμα αλεξανδριανά.
Αμέσως μετά το κόψιμο των κλαδιών τα περνούν πάνω από φλόγα κεριού για
να διατηρηθούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Όσο για το εορταστικό
τραπέζι των Χριστουγέννων, σ’ αυτό κυριαρχεί ψητή χήνα με διάφορες
γαρνιτούρες, ενώ ένα μεγάλο ψάρι ψητό φτάνει συνήθως στο τραπέζι την
παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Η Αυστρία συνδέεται πολύ με… τη μουσική! Το πολύ γνωστό
χριστουγεννιάτικο τραγούδι «Άγια Νύχτα», το οποίο μεταφράστηκε σε πολλές
γλώσσες, τραγουδήθηκε για πρώτη φορά στην Αυστρία στις αρχές του 19ου
αιώνα. Στην Αυστρία όπως και στις άλλες χώρες η περίοδος των εορτών
ξεκινάει την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου ή την πρώτη του Δεκεμβρίου.
Στα παραδοσιακά στεφάνια που κατασκευάζονται τις ημέρες αυτές
τοποθετούνται κεριά. Κάθε Κυριακή που ακολουθεί ανάβουν και ένα ακόμη
κερί μέχρι και την 24 Δεκεμβρίου. Τα δώρα στα παιδιά τα μοιράζει ο Άγιος
Νικόλαος με βοηθό του τον Krampus στις 6 Δεκεμβρίου. Το
χριστουγεννιάτικο τραγούδι «Silent Night, Holy Night» το οποίο
μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, στην Ελληνική «Άγια Νύχτα», τραγουδήθηκε
για πρώτη φορά στην Αυστρία στις αρχές του 19ου αιώνα.
Βέλγιο
Το Βέλγιο μπαίνει στο πνεύμα των Χριστουγέννων από νωρίς με την ημέρα
του Sinterklaas και με τον πολύτιμο βοηθό του Zwarte Piet που μοιράζει
τα δώρα από σπίτι σε σπίτι. Τα παιδιά κρεμάνε τις κάλτσες των δώρων στο
τζάκι και αφήνουν σανό και ζάχαρη για το άλογο του Sinterklaas.
Ο Sinterklaas δεν είναι ο Santa Claus ή αλλιώς Άι Βασίλης.
Στο Βέλγιο τα Χριστούγεννα εορτάζονται και με πλήθος παραστάσεων που
αποδίδονται καλλιτεχνικά σκηνές από τη Θεία Γέννηση καθώς και λιτανείες
και ακόμη υπαίθριες αγορές.
Γαλλία
Τα Χριστούγεννα στη Γαλλία αποτελούν την εορταστική κορύφωση του έτους.
Σε αντίθεση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες η εποχή προ των Χριστουγέννων
είναι λιγότερο σημαντική.
Η παραμονή των Χριστουγέννων εδώ είναι μια συνηθισμένη εργάσιμη μέρα. Το
βράδυ όμως η οικογένεια συγκεντρώνεται για ένα ολοκληρωμένο
χριστουγεννιάτικο δείπνο. Ο Père Noël, ο κατά τους Γάλλους Άγιος
Βασίλης, δίνει τα δώρα του το βράδυ μεταξύ 24 προς 25 Δεκεμβρίου.
Μεγάλη σημασία στους εορτασμούς των Χριστουγέννων έχουν οι γαστρονομικές
απολαύσεις. Το παραδοσιακό εορταστικό τραπέζι, το «Reveillon»
(ρεβεγιόν) αποτελείται από μια πλούσια γκάμα διαφορετικών πιάτων. Και
αυτό το έθιμο έχει περάσει σήμερα στα προγράμματα όλων των ξενοδοχειακών
μονάδων της Ευρώπης και όχι μόνο αλλά και επί πλέον και την
Πρωτοχρονιά.
Οι Γάλλοι τα Αλεξανδριανά τα γνωστά κόκκινα λουλούδια τα αποκαλούν
Etoiles de Noël (Αστέρια των Χριστουγέννων) και τα χρησιμοποιούν για
διακόσμηση εσωτερικών χώρων καθώς και ως δώρο σ΄ όλη τη διάρκεια του
έτους.
Γερμανία
Στη Γερμανία το διάστημα που προηγείται των Χριστουγέννων είναι πολύ
σημαντικό. Για τις οικογένειες τα χριστουγεννιάτικα μπισκότα, το
χριστουγεννιάτικο κέικ αποτελούν τα παραδοσιακά έθιμα της περιόδου.
Χαρακτηριστικές είναι και οι χριστουγεννιάτικες αγορές στο κέντρο κάθε
πόλης που εμφανίζονται από το πρώτο Σαββατοκύριακο του Δεκεμβρίου και
τελειώνουν την παραμονή των Χριστουγέννων. Οι μπάγκοι της
Χριστουγεννιάτικης αγοράς έχουν γλυκά, στολίδια και ζεστό κόκκινο γλυκό
κρασί με μπαχαρικά. Στις 6η Δεκεμβρίου γιορτάζεται ο Σάνκτ Νίκολάους (ο
Άγιος Νικόλαος) που είναι παρόμοιος του Άγιου Βασίλειου ως προς το έθιμο
των δώρων. Στην λαογραφική του έκδοση φέρνει δώρα στα καλά παιδιά, αλλά
και ένα δεματάκι βέργες για να δείρει τα παιδάκια που δεν ήταν φρόνιμα.
Επίσης, στη Γερμανία συναντάται συχνά το έθιμο του λεγόμενου
Adventskranz. Πρόκειται για ένα κηροπήγιο από κλαδιά ελάτου που είναι
πλεγμένα έτσι ώστε να σχηματίζουν ένα στεφάνι. Στο στεφάνι απάνω είναι
τέσσερις θέσεις με κεριά, που συμβολίζουν τις τέσσερις τελευταίες
εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα. Κάθε Κυριακή ανάβουν ένα κερί παραπάνω,
μετρώντας αντίστροφα το χρόνο που απομένει για τον ερχομό των
Χριστουγέννων. Δηλαδή τέσσερις βδομάδες πριν τα Χριστούγεννα ανάβουν ένα
κερί, την επόμενη βδομάδα δύο, την μεθεπόμενη τρία και τελικά την
τελευταία Κυριακή πριν τα Χριστούγεννα ανάβουν τέσσερα κεριά.
Σε όλα τα σχολεία από το νηπιαγωγείο ως το γυμνάσιο γίνεται
Χριστουγεννιάτικη εορτή με θεατρική παράσταση, ενώ τα παιδιά ανταλλάζουν
δώρα. Το έθιμο αυτό ονομάζεται Wichteln και είναι αγαπητό και στις
Χριστουγεννιάτικες γιορτές των μεγάλων. Κάθε ένας φέρνει ένα ή παραπάνω
δωράκια τυλιγμένα στο χαρτί και τα βάζει μαζί με τα άλλα κάτω από το
Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Όταν έρθει η ώρα, ένας ένας με την σειρά
περνάνε όλοι κάτω από το δέντρο και παίρνουν από ένα δωράκι μέχρι που να
τελειώσουν. Οι εταιρείες διοργανώνουν Χριστουγεννιάτικο τραπέζι για
όλους τους εργαζομένους. Το ίδιο και οι όμιλοι, και οι παρέες, οι οποίες
συναντιούνται για την παραδοσιακή Χριστουγεννιάτικη εορτή.
Δανία
Στη Δανία την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα φτιάχνονται πολλά
χειροποίητα στολίδια για τη διακόσμηση των σπιτιών. Οι περισσότερες
οικογένειες φτιάχνουν μόνες τους το παραδοσιακό Αλεξανδριανό στεφάνι με
τέσσερα κεριά που συμβολίζουν τις τέσσερις Κυριακές μέχρι την ημέρα των
Χριστουγέννων.
Εκτός από το στεφάνι για τη σύνθεση του οποίου χρησιμοποιούνται μικρά
κόκκινα ή μπεζ Αλεξανδριανά, κλαδιά και λαμπερά στολίδια υπάρχει και το
«έθιμο του κεριού» που είναι ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά και χρησιμεύει
σαν ημερολόγιο.
Κάθε παιδί έχει ένα κερί το οποίο χωρίζεται με οριζόντιες γραμμές ή
νούμερα στις μέρες που αντιστοιχούν μέχρι τα Χριστούγεννα. Κάθε μέρα το
κερί ανάβεται μέχρι να πλησιάσει η επόμενη γραμμή. Έτσι φθάνει η μέρα
που θα πάρει και το δώρο του.
Η περίοδος των Χριστουγέννων στη Δανία συνοδεύεται και από τα απαραίτητα και πολύ σκανταλιάρικα καλικαντζαράκια τα «Julenisser».
Η παραμονή των Χριστουγέννων γιορτάζεται με το παραδοσιακό τραπέζι
μεταξύ των συγγενών. Ένα μεγάλο αμύγδαλο κρύβεται μέσα στο δανέζικο
γλυκό. Ο τυχερός που θα το βρει ανταμείβεται με το λεγόμενο «δώρο του
αμύγδαλου».
Ελβετία
Στην Ελβετία οι τέσσερις εβδομάδες προ των Χριστουγέννων εορτάζονται με
πλούσια παραδοσιακά έθιμα, όπως το γιορτινό στεφάνι και το
χριστουγεννιάτικο ημερολόγιο.
Ο «Samichlaus» όπως ονομάζεται στη γερμανική πλευρά της Ελβετίας ο Άγιος
Νικόλαος μοιράζει γλυκά και δώρα στα παιδιά στις 6 Δεκεμβρίου. Η
παραμονή των Χριστουγέννων με όλα τα άλλα έθιμα του Δένδρου ,τα κάλαντα,
το γιορτινό τραπέζι και η λειτουργία των Χριστουγέννων χαρακτηρίζουν
την ημέρα αυτή.
Ελλάδα
Στην Ελλάδα τα Χριστούγεννα είναι μια από τις μεγαλύτερες Θρησκευτικές
εορτές των Ελλήνων. Η ευχή «Καλές γιορτές» είναι από τις πιο
χαρακτηριστικές κατά τη περίοδο πριν και μετά τα Χριστούγεννα μέχρι τα
Θεοφάνια (Δωδεκαήμερο).
Σε όλη τη χώρα τα παιδιά τριγυρνούν από σπίτι σε σπίτι για να πουν τα
κάλαντα τις παραμονές των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των
Θεοφανίων, ενώ στις 12.00 τα μεσάνυκτα ανάβουν φωτιές για να διώξουν
τους καλικάντζαρους, έθιμο κυρίως της υπαίθρου.
Στην Ελλάδα που κύριο χριστουγεννιάτικο έδεσμα είναι το χοιρινό,
απαντάται και το έθιμο με το χριστουγεννιάτικο καραβάκι που όμως στη Χίο
αποτελεί τοπικό έθιμο της Πρωτοχρονιάς με ομοιώματα πλοίων.
Επίσης οι εξώστες, τα παράθυρα, οι κήποι, αλλά και οι χώροι γύρω από το
τζάκι σφύζουν από ανάλογη διακόσμηση γιορτινής ατμόσφαιρας.
Η πίτα που ετοιμάζεται με τον ερχομό του νέου έτους, η Βασιλόπιτα,
περιέχει ένα «φλουρί», που σύμφωνα με την παράδοση, θα φέρει καλή τύχη
σ΄ αυτόν που θα το βρει. Στα δε Θεοφάνια που εορτάζεται η Βάπτιση του
Χριστού καθαγιάζονται τα ύδατα με ρίψεις του «σταυρού» στο υγρό στοιχείο
και ανέλκυσή του από κολυμβητές, με αγιασμό των σπιτιών από ιερείς και
με ιδιαίτερα κατά τόπο έθιμα.
ρία στοιχεία απαρτίζουν γενικά τις λατρευτικές εκδηλώσεις του ελληνικού
λαού: το τρυφερό θρησκευτικό συναίσθημα, η αρχαία ελληνική καταγωγή και η
επιδέξια προσαρμογή στις ψυχολογικές ανάγκες της καθημερινής ζωής. Και
αυτός ο σπουδαίος συνδυασμός καταφαίνεται σε όλες τις εκδηλώσεις του και
τα έθιμά του τόσο τα Χριστούγεννα, και τη Μεγάλη Εβδομάδα, όσο και κατά
την Αγιολατρεία κλπ. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού του υπέροχου
συνδυασμού βρίσκουμε στα κάλαντα Χριστουγέννων όπου στην ύπαιθρο τα
παιδιά ψάλλοντας εκτός του μηνύματος της Γέννησης επιμένουν και σε
λεπτομέρειες του τρόπου ανατροφής του «Θείου Βρέφους».
Ιρλανδία
Στην Ιρλανδία, τα παιδιά μάλλον δεν ευχαριστιούνται με ένα δώρο, αφού
κρεμούν στο τζάκι χριστουγεννιάτικους μεγάλους σάκους, αντί για κάλτσες.
Η πρωτοτυπία όμως των Ιρλανδών βασίζεται και στην αγάπη τους για το
εθνικό τους ποτό, τη μπύρα Guinness! Αφήνουν, λοιπόν, έξω από την πόρτα
του σπιτιού τους ένα ποτήρι Guinness για να δροσιστεί ο Άγιος Βασίλης
και μια κρεατόπιτα για να τσιμπήσει κάτι ο κουρασμένος άγιος. Παράδοση
είναι να του αφήνουν και λίγες μέντες!
Ισπανία
Η Χριστουγεννιάτικη περίοδος ξεκινάει στην Ισπανία με τη μεγάλη κλήρωση
της 22ης Δεκεμβρίου. Για τους Ισπανούς τα Χριστούγεννα είναι η πιο
σημαντική εορτή του χρόνου και ακολουθείται από την Πρωτοχρονιά, η οποία
ονομάζεται «Noche Vieja», και την 6η Ιανουαρίου την «Dia de Reyes».
Η παραμονή των Χριστουγέννων ή αλλιώς «Noche Buena» είναι το βράδυ που
μαζεύεται όλη η οικογένεια . Τα δωμάτια διακοσμούνται με κλαδιά από
πεύκα, μπεζ και κόκκινα αλεξανδριανά και αναμμένα κεριά δίνοντας μια
κατάνυξη και ένα χρώμα στην ατμόσφαιρα.
Μετά το τραπέζι των Χριστουγέννων στο οποίο προσφέρονται τοπικές σπεσιαλιτέ, ακολουθεί η Λειτουργία των Χριστουγέννων.
Ο διάσημος πετεινός Misa del Gallo υπενθυμίζει τον αλέκτορα που σύμφωνα
με τη παράδοση, ήταν ο πρώτος που ανακοίνωσε το χαρμόσυνο μήνυμα της
Γέννησης του Ιησού.
Η εορταστική περίοδος ολοκληρώνεται στις 6 Ιανουαρίου την μέρα των
Θεοφανίων κατά τη διάρκεια της οποίας οι Τρεις Μάγοι φέρνουν τα δώρα στα
παιδιά, πάντα σύμφωνα με την παράδοση.
Στις 5 Ιανουαρίου στη διάρκεια μιας μεγάλης παρέλασης της «Cabalgata de
Reyes» άνθρωποι ντυμένοι σαν τους Τρεις Μάγους και άλλες μορφές της
Θρησκείας πετάνε γλυκά στα παιδιά.
Ιταλία
Στην Ιταλία η περίοδος των Χριστουγέννων έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια από
όλες τις άλλες των χριστιανικών χωρών. Αρχίζει από τις 8 Δεκεμβρίου και
ολοκληρώνεται στις 6 Ιανουαρίου ημέρα των Θεοφανίων. Κατά τη διάρκεια
αυτής της περιόδου τα σπίτια διακοσμούνται με Αλεξανδριανά,
χριστουγεννιάτικα δένδρα τη παραδοσιακή Φάτνη και άλλα πολύχρωμα
διακοσμητικά στολίδια.
Κάποιοι συνηθίζουν να νηστεύουν στις 23 και 24 Δεκεμβρίου και κατόπιν
εορτάζουν με ένα παραδοσιακό γεύμα αμέσως μετά τη Λειτουργία.
Στις 25 Δεκεμβρίου μετά το παραδοσιακό μεσημεριανό γεύμα, τα παιδιά
συνηθίζουν να απαγγέλλουν ποιήματα στην οικογένεια και στους συγγενείς
τους και ανταμείβονται με μικρά χρηματικά δώρα.
Μια άλλη σημαντική ημερομηνία των εορτών είναι η 6η Ιανουαρίου κατά την
οποία καταφθάνει τη νύκτα (μεταξύ 5-6 Ιανουαρίου) η διάσημη Befana η
παλιά καλή και φτωχή μάγισσα, έρχεται και τρώει καρύδια και μπισκότα που
της άφησαν τα παιδιά και πριν πετάξει μακριά, τους αφήνει δώρα μέσα
στις κάλτσες των δώρων , κάρβουνα για τα άτακτα παιδιά και γλυκά και
παιχνίδια για τα φρόνιμα.
Εκτός από το χριστουγεννιάτικο δένδρο, σημαντικό σύμβολο των Ιταλών στον
εορτασμό των Χριστουγέννων αποτελεί και η Φάτνη της Γεννήσεως που
υπενθυμίζει τον Φραγκίσκο της Ασίζης, που ήταν ο πρώτος που δημιούργησε
αναπαράσταση της ιστορίας των Χριστουγέννων με αγαλματίδια. Όλοι οι
χαρακτήρες εκτός από το Θείο Βρέφος τοποθετούνται στη φάτνη από τις 8
Δεκεμβρίου, ενώ το νεογέννητο τοποθετείται αμέσως μετά τα μεσάνυκτα της
24ης Δεκεμβρίου.Επισης τα καλαντα της ιταλιας ειναι διαφορα και τα
τραγουδουν συνηθος μαζι με μουσικα οργανα.
Νορβηγία
Τα Σκανδιναβικά «Jul» (Χριστούγεννα) έχουν τις ρίζες τους σε αρχαία
γεωργικά έθιμα του Χειμώνα και της εποχής της συγκομιδής. Ο Julenissen
όπως ονομάζεται ο Νορβηγός Άγιος Βασίλης, μαζί με τους βοηθούς του
φέρνει δώρα και καλή τύχη στο σπίτι και στο στάβλο.
Τη νύκτα των Χριστουγέννων τα παιδιά βάζουν μπωλ με κουρκούτι από αλεύρι
σαν προσφορά στον Julenissen που επισκέπτεται τα παιδιά της Νορβηγίας,
ολοκληρώνοντας το μακρινό του ταξίδι από τη Λαπωνία πάνω στο έλκηθρο που
το σέρνουν τάρανδοι.
Η ημέρα των Χριστουγέννων ονομάζεται Julbrod κατά τη διάρκεια της οποίας
τα παλιά χρόνια ετοιμάζονταν μέχρι και 60 διαφορετικά πιάτα για το
τραπέζι των φίλων, των συγγενών και φυσικά της οικογένειας.
Ολλανδία
Η περίοδος των Χριστουγέννων στην Ολλανδία ξεκινάει με μια παράδοση η
οποία αρχικά δεν είχε καμία σχέση με τα Χριστούγεννα. Η ημέρα εορτής του
Αγίου Νικολάου αποτελεί τη κορύφωση της εορταστικής περιόδου. Σύμφωνα
με το θρύλο, ο Άγιος Νικόλαος, ο οποίος ονομάζεται «SinterKlaas»
καταφθάνει στην Ολλανδία το Νοέμβριο, τρεις βδομάδες πριν τα γενέθλιά
του. Το πλοίο του είναι φορτωμένο με δώρα, το υποδέχεται στο λιμένα η
Βασίλισσα Βεατρίκη συνοδευόμενη από πλήθος κόσμου. (Βέβαια αυτό το έθιμο
ανάγεται στην εποχή που η Ολλανδία ήταν αποικιοκρατική και έρχονταν τα
χριστουγεννιάτικα προϊόντα από τις αποικίες της).
Τις ημέρες που ακολουθούν ο SinterKlaas γυρίζει όλη τη Χώρα μαζί με τον βοηθό του τον Zwarten Piet (Μπλακ Πιτ ή Μαύρο Πιτ).
Τα παιδιά στην Ολλανδία παίρνουν τα δώρα τους στις 5 Δεκεμβρίου.
Τα Χριστουγεννιάτικα δένδρα στολίζονται παντού αφού έχει φύγει από τη χώρα ο SinterKlaas.
Και εδώ τα Αλεξανδριανά αποτελούν μέρος της εορταστικής διακόσμησης.
Ουκρανία
Στην Ουκρανία ο Παγωμένος Πατέρας φθάνει με το έλκηθρο, το οποίο σέρνουν
μόνο τρεις τάρανδοι, ενώ τον συνοδεύει και ένα κοριτσάκι, το Κορίτσι
“Νιφάδα”, που φορά ένα λαμπερό μπλε κοστούμι με λευκή γούνα και ένα
στέμμα, που έχει το σχήμα μιας νιφάδας χιονιού.
Την ημέρα των Χριστουγέννων οι οικογένειες ετοιμάζουν ένα παραδοσιακό
γεύμα δώδεκα πιάτων. Το νεότερο παιδί παρακολουθεί από το παράθυρο, πότε
θα εμφανιστεί το πρώτο αστέρι για να σημάνει την έναρξη της γιορτής.
Πολωνία
Στην Πολωνία η περίοδος που προηγείται των Χριστουγέννων είναι ιδιαίτερα
σημαντική καθώς νέοι και μεγάλοι απέχουν συνειδητά από πειρασμούς
(κυρίως από γλυκά) στη προσπάθειά τους να έχουν εσωτερική γαλήνη και
αρμονία.
Τα σπίτια και τα δωμάτιά τους φαντάζουν υπέροχα με πλούσιες
χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις. Και εδώ κόκκινα ή μπλε αλεξανδριανά
χρησιμοποιούνται στη παραδοσιακή διακόσμηση της Πολωνίας σε συνδυασμό με
κλαδιά από πεύκα.
Η παραμονή των Χριστουγέννων θεωρείται η πιο σημαντική ημέρα των εορτών.
Μετά από μια ημέρα νηστείας η οικογένεια από τους γηραιότερους μέχρι τα
παιδιά συγκεντρώνονται στο γιορτινό τραπέζι που ειδικά για τη περίσταση
είναι περίτεχνα διακοσμημένο ενώ το λευκό τραπεζομάντιλο θεωρείται
πλέον απαραίτητο.
Μόλις το πρώτο αστέρι εμφανισθεί στον ουρανό η εορτή μπορεί να
ξεκινήσει. Η έναρξη της εορτής γίνεται με το μοίρασμα του
χριστουγεννιάτικου μπισκότου, ως ένδειξη αγάπης και συμφιλίωσης που
συνοδεύεται με την ανταλλαγή θερμών ευχών.
Στο τραπέζι υπάρχει πάντα και ένα πιάτο άδειο σε περίπτωση που κάποιος
επισκέπτης εμφανιστεί αναπάντεχα. Τα δώρα τοποθετούνται κάτω από το
δένδρο των Χριστουγέννων και προσφέρονται από τον νεαρότερο σε ηλικία.
Σε αντίθεση με την αγγλοσαξονική παράδοση, τα δώρα δεν απευθύνονται σε
καθορισμένα πρόσωπα έτσι αυτά επιλέγονται να είναι γενικού ενδιαφέροντος
ή χρήσης.
Πορτογαλία
Στην Πορτογαλία τα Χριστούγεννα λέγονται Natal. Τα πάντα περιστρέφονται
γύρω από τον Menlino Jesus, το μικρό Χριστό, που είναι το σύμβολο της
αγάπης, της ειρήνης και της ευτυχίας. Στη χώρα οι κάτοικοι αυτές τις
άγιες μέρες δεν πρέπει ποτέ να κλείνουν την πόρτα σε κάποιον
δυστυχισμένο.
Οι Πορτογάλοι συνηθίζουν να σερβίρουν το χριστουγεννιάτικο δείπνο τα
μεσάνυχτα της 24ης Δεκεμβρίου, το οποίο περιλαμβάνει παστό μπακαλιάρο με
βραστές πατάτες. Την ημέρα των Χριστουγέννων, η γιορτή είναι γνωστή ως
Consoda, τα μέλη της οικογένειας βάζουν επιπλέον θέσεις στο τραπέζι για
τις ψυχές των νεκρών. Πιστεύουν, ότι η προσφορά τροφίμων στους προγόνους
θα ευλογήσει το νοικοκυριό για το επόμενο έτος.
Τα παιδιά την παραμονή των Θεοφανείων βάζουν τα παπούτσια τους στις
πόρτες και τα περβάζια των παραθύρων τα παπούτσια τους γεμάτα με καρότα
και άχυρο, για να προσελκύσουν τα άλογα των Τριών Μάγων στο σπίτι τους.
Το πρωί τα παιδιά βρίσκουν τα παπούτσια τους γεμάτα με ζαχαρωμένα
φρούτα, γλυκά και λιχουδιές.
Ρωσία
Στη ρωσική παράδοση η Μπαμπούσκα ήταν μια ηλικιωμένη γυναίκα, που έδωσε
λάθος κατευθύνσεις στους προσκυνητές, που κατευθύνονταν προς τη Βηθλεέμ
και καταδικάστηκε να τριγυρνάει την ημέρα των Θεοφανείων και να μοιράζει
δώρα στα παιδιά.
Σκοτία
Σε ορισμένα μέρη της Σκοτίας, η παραμονή των Χριστουγέννων λέγεται
Sowans Nicht, όπου «sowans» είναι ένα πιάτο που φτιάχνεται από βρώμη.
Οι φίλοι κι οι συγγενείς έκαιγαν κλαδιά σουρβιάς την Παραμονή των
Χριστουγέννων για να δείξουν πως δεν υπάρχει κανένα αρνητικό συναίσθημα
μεταξύ τους.
Σύμφωνα με τον σκοτσέζικο μύθο, είναι κακό σημάδι να αφήσει κανείς τη
φωτιά να σβήσει την Παραμονή των Χριστουγέννων, αφού αυτή η φωτιά θα
κρατήσει τα ξωτικά μακριά.
Τη μέρα των Χριστουγέννων είναι συνηθισμένο για τους Σκοτσέζους να
ανάβουν μια μεγάλη φωτιά και να χορεύουν με τον ήχο της γκάιντας, πριν
φάνε το δείπνο τους.
Στο Burghead, ένα βαρέλι με πίσσα παραδίνεται στις φλόγες και κάποιοι
προσφέρονται να το μεταφέρουν με το κεφάλι τους, πριν καταστραφεί
τελείως. Στα νησιά Shetland ένα μεγάλο ομοίωμα πλοίου των Βίκινγκς
μεταφέρεται σε παρέλαση πριν το κάψουν, ενώ στην περιοχή Comrie,
άνθρωποι με μεγάλες δάδες, κάνουν τον γύρο της περιοχής πριν τελικά τις
ρίξουν στο νερό.
Εκτός από τα έθιμα που περιλαμβάνουν τη φωτιά, οι Σκοτσέζοι γιορτάζουν
τα Χριστούγεννα με κατάνυξη και κρατούν τους πολλούς εορτασμούς για την
Πρωτοχρονιά, που ονομάζεται Hogmanay.
Οι Σκοτσέζοι προτιμούν ιδιαίτερα το Black Bunή αλλιώς κέικ της Δωδέκατης
Νύχτας, ένα βαρύ κέικ γεμάτο φρούτα, αμύγδαλα, μπαχαρικά, που
συνοδεύονται με ουίσκι.
Σουηδία
Στη Σουηδία οι ευχές για «Καλά Χριστούγεννα» ή «God Jul» ανταλλάσσονται
επί 20ήμερο, από τις 25 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 13 Ιανουαρίου, σύμφωνα
με σχετικό διάταγμα που εξέδωσε ο Βασιλιάς Κνουτ τον 11ο αιώνα.
Η 13η Δεκεμβρίου είναι η μέρα αφιερωμένη στη μνήμη της Αγίας και
μάρτυρος Σάντα Λουτσία (St. Lucia) με καταγωγή από Σικελία, η οποία και
θεωρείται ότι έσωσε τους Σουηδούς από λιμοκτονία τον 4ο αιώνα.
Στις 13 Δεκεμβρίου τα παιδιά φέρνουν στα κρεβάτια των γονιών τους
φαγητό, σε ανάμνηση της ιερής σωτηρίας. Νωρίς το πρωί η μεγαλύτερη κόρη
της οικογένειας εμφανίζεται ντυμένη με λευκό φόρεμα σαν τη Βασίλισσα του
Πνεύματος της Αγίας Λουτσία. Στα μαλλιά της δάφνινο στεφάνι – στέμμα
κλειστού τύπου με 6 κεριά και επί της κορυφής φέρει ένα ακόμη έβδομο. Η
«Λουτσία» φέρνει μαζί της ένα δίσκο με γλυκά, που έχουν παρασκευασθεί με
πολύ αγάπη και πλούσια διακόσμηση.
Σε όλη τη Χώρα οι Σουηδοί τιμούν την Αγία με λιτανείες, παρελάσεις και εορτασμούς.
Η παραμονή των Χριστουγέννων για τους Σουηδούς αποτελεί οικογενειακή
εορτή και με όλα τα άλλα έθιμα που χαρακτηρίζουν την ημέρα αυτή.
Τσεχία
Στην Τσεχία η 4η Δεκεμβρίου, ημέρα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας είναι
αφιερωμένη στη μάρτυρα της περιόδου των πρώτων διωγμών των Χριστιανών.
Από άκρη σε άκρη της Χώρας κόβονται κλαδιά κερασιάς και διατηρούνται στο
νερό. Εάν έχουν ανθίσει μέχρι τα Χριστούγεννα φέρνουν καλή τύχη και
πιθανόν ευνοϊκές προοπτικές για γάμο μέσα στην επόμενη χρονιά.
Τα κλαδιά της κερασιάς μαζί με μικρά φυτά Αλεξανδριανών και άλλα
γιορτινά στολίδια τοποθετούνται μέσα σε ψάθινα καλάθια, συνθέτοντας
δημιουργίες παραδοσιακού και μοντέρνου στυλ που κοσμούν το γιορτινό
τραπέζι.
Φινλανδία
Στη Φινλανδία η 24η Δεκεμβρίου είναι η σημαντικότερη ημέρα της περιόδου
των Χριστουγέννων. Οι εορτασμοί αρχίζουν το μεσημέρι, οπότε σύμφωνα με
τη μεσαιωνική παράδοση η ειρήνη των Χριστουγέννων καλείται να ξεπροβάλει
με κάθε επισημότητα στη πόλη «Turku» της Φινλανδίας.
Τα κεριά και τα εποχικά φυτά διακόσμησης όπως το αλεξανδριανό
δημιουργούν τη κατάλληλη ατμόσφαιρα για τον εορτασμό των Χριστουγέννων
σε οικογενειακό πάντα περιβάλλον.
Παραδοσιακά η μέρα αυτή είναι αφιερωμένη στη μνήμη των νεκρών και μια
επίσκεψη στο νεκροταφείο την παραμονή των Χριστουγέννων αποτελεί
πατροπαράδοτο έθιμο. Κατά τη διάρκεια εκείνης της νύκτας τα καλυμμένα
από χιόνι νεκροταφεία μετατρέπονται σε εντυπωσιακές φωτεινές θάλασσες
από κεριά.
http://travelersx.blogspot.gr/
